Εικ. 39 Σταυρός Αγιασμού, 1710.

Επιβλητικότερος ως προς τις διαστάσεις και τη διακόσμηση είναι σταυρός αγιασμού του 1710, γνωστός και ως "Σταυρός της Μαύρης" . Φέρει ξυλόγλυπτο πυρήνα διακοσμημένο με παραστάσεις απο τη ζωή του Χριστού. Είναι δεμένος με αργυρό πλαίσιο, εμπλουτισμένο με συρματερά κοκκιδωτά και χυτά κοσμήματα, σμάλτα, μαργαριτάρια, κοράλλια, τουρκουάζ και πέτρες απο υαλόμαζα σε οθωμανικού χαρακτήρα διάκοσμο. Κατασκευάστηκε με ενέργειες του ηγουμένου Ιωαννίκιου και δαπάνη τςν αυθεντών Κοντέων, Μαμονέων, Μπαλάση, Χρύσανθου, Μπενιζέλου, Θεοχάρη, Ιωάννη, Γεωργάκη, Παλαιολόγου, Δημητράκη. Σύμφωνα με την παράδοση, επί τουρκοκρατίας αφαιρέθη απο το μοναστήρι, επεστράφη ομώς απο αλλόθρησκη μελαμψή γυναίκα, και έκτοτε επεκράτηση να αναφέρεται ως "Σταυρός της Μαύρης" (εικ.39). Το μοναστήρι του Κύκκου, παρά τις τέσσερις καταστροφές, που υπέστη απο πυρκαγία, εξακολουθεί να διασώζει στα αμφιοφυλικία του εκκλησιαστικά υφάσματα της μεταβυζαντινής περιόδου. Αντιπροσωπευτικά δείγματα απο αυτά εκτίθενται στίς προθήκες του Μουσείου.

Από τα ωραιότερα χρυσοκέντητα είναι ένας επιτάφιος του 1703, έργο της καταξιωμένης Κωνσταντινουπολιτισσας Δεσποινέτας.(εικ.40). Ολόκληρη η σύνθεση του Επιτάφιου Θρήνου είναι κεντημένη πάνω σε ερυθρό μεταξωτό βάθος με χρυσά και αργυρά σύρματα και νήματα, ενώ τα γυμνά μέρη των μορφών αποδίδονται σιτόχρωμες κλωστές. Στο κέντρο μπροστά απο κοθβούκλιο εικονίζεται η εναπόθεση του σώματος του Χριστού σε λάρνακα απο τη Θεοτόκο, τον Ιωάννη και τον Ιωσήφ. Στο βάθος τρείς μυροφόρες περιστοιχίζουν την Παναγία, συμμετέχοντας στον θρήνο. Στο δεξιό άκρο, όρθιος ο Νικόδημος, κρατεί στα χέρια του το δοχείο με τη σμύρνα. Στίς άκρες δυο ολόσωμοι αγγέλοι με ιερατικά άμφια σεβίζουν, ενώ δύο εξαπτέρυγα περιστοιχίζουν το κουβούκλιο.

Εικ. 40 Επιτάφιος, 1703. Εργο Δεσποινέτας. Εικ. 41 Επιτάφιος Θεοτόκου, 1847. Εργο Γρηγορίας Κώστα Παπά.

For comments, corrections or additional information © LogosNet Group, 1998. All rights reserved