Το καθολικο
       Το καθολικό έχει μορφή τρίκλιτης βασιλικής με τρούλλο και εξωτερικές διαστάσεις 26.4μx14,6μ. Ο τύπος αυτός, ο οποίος άρχισε να χρησιμοποιείται απο την πρωτοβυζαντινή περίοδο επιβίωσε ως τον 20ον αιώνα.

       Το συντηρητικό πνεύμα της περιόδου της τουρκοκρατίας, αλλά και του μοναχισμού γενικότερα, βοήθησε στην αναζωογόνηση της χρήσης του τύπου της μονόκλιτης ή τρίκλιτης βασιλικής. Γενικότερα επικράτησε ο τύπος του μικρού μονόκλιτου ναού, συνήθως καμαροσκέπαστου, ή ακόμη και ξυλοστεγου στα ορεινά.

       Το καθολικό της Μονής Κύκκου χωρίζεται σε τρία κλίτη με τοξοστοιχίες. Το κεντρικό κλίτος στεγάζεται με κυλινδρική καμάρα, η οποία διακόπτεται από χαμηλότερα τόξα. Τα πλαινά κλίτη στεγάζονται με σταυροθόλια, τα οποία επίσης χωρίζονται μεταξύ τους με τόξα. Ο τρούλλος στηρίζεται σε δύο κίονες και δύο πεσσούς. Δεν βρίσκεται στο κέντρο του ναού, αλλά αμέσως μπροστά από το Ιερό Βήμα στο κεντρικό κλίτος. Εσωτερικά είναι κυλινδρικός, ενώ εξωτερικά είναι οκταγωνικός. Το δάπεδο του Ιερού βρίσκεται κατά 0,17μ ψηλότερα απο αυτό του κυριώς ναού.

      Οι εισόδοι του καθολικού είναι τρεις, δύο στη νότια πλευρά , μία στη βόρεια με πρόπυλο και μια απευθείας στο Ιερό, πάλι στη βόρεια πλευρά. Τα παράθυρα του καθολικου είναι μεγάλα τοποθετημένα συμμετρικά, δύο στη νότια και δύο στη βόρεια πλευρά. Συμμετρικά τοποθετημένα υπάρχουν και στο πρόπυλο, δύο στο δυτικό και δύο στο ανατολικό τοίχο. Οπως τα βόρεια παράθυρα της εκκλησίαςκ, έτσι και τα δυτικά του προπυλαίου επικοινωνούν το βαφτιστήριο.λ Τρία μικρά παράθυρα υπάρχουν και στα τρία μέρη του Ιερού. Στα δυτικά της βόρειας εισόδου, εφαπτόμενο του ναού,βρίσκεται το βαφτιστήριο, και στην επέκταση του ένα κελλί.

      Η τοιχοποιία του καθολικού αποτελείται από αργούς λίθους της περιοχής, στην οποία παρεμβάλλονται τεμάχια κεραμιδιού. Νεότερη επένδυση αργολιθοδομής κάλυψε την αρχική, η οποία διακρίνεται μόνο στον εσωτερικό χώρο, που δημιουργείται ανάμεσα στις δύο στέγες. Ο τρούλλος πιθανόν να είναι εξολοκλήρου κτισμένος από μικρά τούβλα, ενώ πελεκημένοι πωρόλιθοι χρησιμοποιούνται στις γωνιές του κτιρίουλ. Διακοσμητικά κομμάτια απο πελεκημένο πωρόλιθο πλαισιώνουν επίσης τα ανοίγματα των εισόδων και παραθύρων του καθολικού.