190
Eνατενίσεις
Το 1814, τρεις άσημοι μέχρι τότε άνδρες, ο
Σκουφάς, ο Ξάνθος και ο Τσακάλωφ, επιχείρησαν
το εθνικότερο τόλμημα της νεότερης Ελλάδας.
Ίδρυσαν τη Φιλική Εταιρεία, που είχε σκοπό την
ανάσταση του Γένους. Το όραμα της αναστημένης
Πατρίδας ηλέκτρισε, όπως ήταν φυσικό, και τους
Κύπριους, Έλληνες το γένος. Ο πόθος της ελεύ-
θερης Κύπρου φλόγισε τις καρδιές όλων των απα-
νταχού Ελλήνων...
Τα ίδια οράματα για απελευθέρωση και λύ-
τρωση από το ζυγό της Οθωμανικής Αυτοκρατο-
ρίας τόσο της Ελλάδας όσο και της ιδιαίτερης του
πατρίδας, ενστερνιζόταν και ο προύχοντας Σόλων
Σολωμής.
Γύρω στο 1818 έχουμε την άφιξη στην Κύπρο
Φιλικών απεσταλμένων, οι οποίοι ενημέρωσαν
τον Αρχιεπίσκοπο Κυπριανό καθώς και άλλους
δημογέροντες και προεστούς για την επικείμενη
έναρξη του Αγώνα. Στην επιστροφή ενός εκ των
απεσταλμένων Φιλικών και συγκεκριμένα του
Δημήτριου Ύπατρου, αυτός πήρε τη διαβεβαί-
ωση από τον Αρχιεπίσκοπο Κυπριανό και τους
προκρίτους της Κύπρου για οικονομική βοήθεια.
Το δίλημμα που τέθηκε προηγουμένως αφορού-
σε στην άμεση συμμετοχή στην εθνική παλιγγε-
νεσία ή όχι, για να επικρατήσει η άποψη, υπό τις
περιστάσεις, της αποστολής οικονομικής βοήθειας
και συμπαράστασης, επειδή τελικά η Κύπρος θα
έμενε ουσιαστικά μόνη και έρμαιο στα χέρια του
Τούρκου κατακτητή, αφού η όποια αντίδραση θα
πνιγόταν αμέσως στο αίμα. Ο Σ. Σολωμής ήταν
ένας εξ αυτών των προκρίτων του νησιού που απέ-
στειλε, μαζί με τόσους άλλους, χρηματική βοήθεια
για την οργάνωση της παιδείας και τις ανάγκες
του Αγώνα που ετοιμαζόταν. Ο απεσταλμένος των
Φιλικών γυρίζοντας πίσω ενημέρωσε τον Δημή-
τριο Υψηλάντη και για τις προθέσεις του Εθνάρχη
και των προκρίτων. Έτσι ο Δ. Υψηλάντης έδωσε
εντολή στον Αντώνιο Πελοπίδα, που θα πέρναγε
από την Κύπρο γυρίζοντας από την Αίγυπτο, να
παραλάβει τις δωρεές των Κυπρίων πατριωτών.
Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης σε επιστολή του στις 8
Οκτωβρίου 1820 ευχαρίστησε τόσο τον Αρχιεπί-
