180
Eνατενίσεις
(4)
Από την Πύλη της Ανδριανουπόλεως μέχρι και
την Κερκόπορτα τάσσει το Λεοντάρη Βρυέν-
νιο.
(5)
Στην Πύλη της Καλλιγαρίας τάσσει το γηραίο
μαχητή Θεόδωρο Καρυστίνο.
(6)
Στην Κυλιόμενη πόρτα τάσσει το Μανουήλ
Παλαιολόγο.
(7)
Στην Βασιλική Πύλη τάσσει το Λουκά Νοτα-
ρά.
(8)
Στην είσοδο του Κεράτιου Κόλπου τάσσει τον
Ενετό πλοίαρχο Γαβριήλ Τρεβιζάνο.
(9)
Στο 4ο μέρος του τείχους της Προποντίδας τάσ-
σει τον Ιάκωβο Κονταρίνη.
Το πυροβολικό των αμυνομένων ολιγάριθμο,
ενώέλειπανοι εκρηκτικέςύλες λόγωτης συνεχούς
χρήσης αφ’ ενός και αφ’ ετέρου λόγω του αποκλει-
σμού. Επόμενο, όπως ήταν φυσικό, οι δυσχέρειες
στον ανεφοδιασμό.
Τη νύκτα της 18
ης
Απριλίου πλήθος Τούρκων
πλησίασε τα τείχη, των οποίων οι κραυγές ακούο-
νταν μέχρι τα Ασιατικά παράλια. Προηγήθηκε επί
αρκετές ημέρες σφοδρός βομβαρδισμός, από τους
οποίους προκλήθηκαν σοβαρές ζημιές σε μεγάλο μέ-
ρος του τείχους, εσωτερικά και εξωτερικά, και μερι-
κοί πύργοι στην κοιλάδα τουΛύκου κατέρρευσαν.
ΟΜωάμεθ έτεινε να πιστεύει, ότι μπορούσε με
μια έφοδο να καταλάβει την Πόλη. Στην Πόλη κα-
τάθλιψη, αγωνία και πολύς πόνος επικρατούσε. Ο
αυτοκράτορας θλιμμένος πίστευε πια, ότι η γενική
μάχη ήταν σχεδόν έτοιμη ν’ αρχίσει. Οι απώλειες
του εχθρού σοβαρές, των αμυνομένων ουδεμία.
Συλλογική και σύντονη προσπάθεια των υπερα-
σπιστών, του απλού λαού και των αμάχων, συ-
νέτειναν στην πρόχειρη επισκευή των ρηγμάτων
του τείχους, με άμεσο αποτέλεσμα ν’ αποτύχει η
πρώτη έφοδος των Τούρκων. Το γεγονός αυτό εν-
θάρρυνε τους υπερασπιστές.
Το πρωί της 20
ής
Απριλίου μεγάλο φορτηγό
πλοίο με τη συνοδεία τριών Γενουατικών μετέφε-
ραν εφόδια, χρήματα και στρατιώτες στους πολι-
ορκημένους. Με δακρυσμένα μάτια το πλήθος των
πολιορκημένων παρακολουθούν με αγωνία την
αναμενόμενη ναυμαχία. Μετά από πολλές επιθέ-
σεις των Τούρκων και της εμπλοκής των Γενου-
ατών με τους Τούρκους σε μάχη σώμα με σώμα,
μαχόμενοι με τσεκούρια, αρπάγες και ακόντια και
μέσα σ’ ένα πανδαιμόνιο φωνών, γογγυσμών, αλα-
λαγμών, κατάρων και βλασφημιών των μωαμε-
θανών, κατορθώνει ο στολίσκος των Γενουατών,
βοηθούμενος και από τον πνέοντα νότιο άνεμο, να
εισέλθει, ασφαλισμένος πλέον, αφού σώθηκε από
θαύμα, στο στόμιο του Κεράτιου κόλπου. Ο κάμα-
τος των Χριστιανικών πληρωμάτων ανείπωτος,
ανείπωτη όμως ήταν και η χαρά και η ανακούφιση
των πολιορκημένων.
Η πολιορκία πέρασε από πολλές φάσεις. Οι
περιγραφές των μαχών, που έγιναν μεταξύ 18 και
20 τ’ Απρίλη του 1453, δίδουν ζωηρή εικόνα της
μαχητικότητας και προπάντων του πείσματος, πο-
λιορκουμένων και πολιορκητών. Αντιλαμβάνεται
πλέον ο Μωάμεθ ότι, με τα Ελληνικά και Φράγκι-
κα πλοία συγκεντρωμένα στον Κεράτιο κόλπο,
ήταν αδύνατη η ολοκλήρωση της πολιορκίας και
της τελικής εφόδου προς την Πόλη. Τότε λοιπόν
επινόησε σατανικό σχέδιο, ίσως, μετά από υπόδει-
ξη Γενουατών ή Ιταλών μισθοφόρων συμβούλων.
Τοποθέτησε πάνω από τον Κεράτιο κόλπο επί
των λόφων του Γαλατά ελαφρύ πυροβολικό και
βομβάρδιζε τα βυζαντινά και φράγκικα πλοία μέσα
σ’ αυτό. Υπό την κάλυψη των πυκνών πυρών,
μέσα σε μια νύκτα, μετέφερε 70 τούρκικα πλοία
από το Διπλοκιόνιο στον Κεράτιο κόλπο. Αυτό
έγινε δυνατό με τη διολίσθηση των πλοίων πάνω
σε τεχνητό δρόμο, κατασκευασμένο από σανίδες,
αλειμμένες με λάδι και λίπος. Η μέθοδος αυτή λε-
γόταν «υπερνεώλκησις», ήταν δε γνωστή στους
Βυζαντινούς.
Κεράτιος Κόλπος
Οι προασπιστές της Πόλης καταλήφθηκαν
από σύγχυση, αγωνία και τρόμο, αφού είδαν τον
τούρκικο στόλο, μέσα στον Κεράτιο Κόλπο, να
προσεγγίζει από το ανατολικό μέρος τα τείχη και
περικυκλωμένο πλέον τον βυζαντινό στολίσκο.
Ο Κωνσταντίνος αναγκάζεται να διαθέσει μεγά-
λο μέρος από τις τόσο λίγες δυνάμεις του, για την
προάσπιση της Πόλης στο Ανατολικό τείχος (προς
τον Κεράτιο Κόλπο).
