100 / 196
98
Eνατενίσεις
δρώμενα της εποχής, κατά την οποία η συλλαβική
γραφή πέρασε σε αχρησία. Πρόκειται για μια πα-
ρατεταμένη περίοδο, όπου η Κύπρος δεινοπάθησε
μέσα σε συνεχείς αιματηρές και αμφίρροπες συ-
γκρούσεις για την κατοχή του νησιού.
Μετά το θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου
(323 π.Χ.) η Κύπρος έγινε το μήλο της έριδος με-
ταξύ των διαδόχων του, κυρίως του Πτολεμαίου
Α
’
του Λάγου ή Σωτήρος και του Αντιγόνου Α
’
του
Μονόφθαλμου ή Κύκλωπος. Από τη διαμάχη αυτή
προέκυψαν στρατιωτικές επιχειρήσεις των δύο
για κατάληψη της Κύπρου. Αρχικά το νησί πέρασε
στα χέρια του Πτολεμαίου, αλλά αργότερα έγινε
κατάληψή του από το Δημήτριο τον Πολιορκητή
(γιο του Αντιγόνου) κατόπιν μιας αιματηρής πολε-
μικής αναμέτρησης. Στον πόλεμο αυτό έλαβαν μέ-
ρος δεκάδες χιλιάδες στρατιωτών, που μεταφέρθη-
καν στην Κύπρο και από τα δύο στρατόπεδα. Μετά
από κάποια χρόνια ακολούθησε νέα στρατιωτική
σύρραξη, κατά την οποία ο Πτολεμαίος επικράτη-
σε και ανακατέλαβε την Κύπρο. Τότε, επέβαλε την
κατάργηση των κυπριακών βασιλείων και ενέτα-
ξε την Κύπρο, ως ενιαίο χώρο, στο πτολεμαϊκό του
βασίλειο με έδρα την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου.
Στη συνέχεια οι ισχυροί Σελευκίδες, βασι-
λείς της Συρίας, επιχείρησαν επανειλημμένως να
αφαιρέσουν την Κύπρο από τους Πτολεμαίους
της Αιγύπτου. Επί Πτολεμαίου Δ
’
του Φιλόπατρος
(221-204 π.Χ.) ο βασιλιάς Αντίοχος ο Γ
’
της Συρίας
επεχείρησε να καταλάβει την Κύπρο, όπως και τη
νότια Συρία, αλλά ηττήθηκε το 216 π.Χ. στη Ραφία
κοντά στη Γάζα και αναγκάστηκε να εγκαταλεί-
ψει την προσπάθεια. Επανήλθε, επί Πτολεμαίου
Στ
’
του Φιλομήτορος, τον οποίο νίκησε στο Πη-
λούσιον και απέσπασε από την Αίγυπτο τις κατα-
κτήσεις της στη Συρία. Τότε ο διοικητής της Κύ-
προυΠτολεμαίος οΜάκρων πρόδωσε το νησί στον
Αντίοχο, ο οποίος διόρισε ως διοικητή του νησιού
το Σώστρατο. Οι Πτολεμαίοι όμως κατάφεραν να
περιέλθει και πάλιν ηΚύπρος στα χέρια τους, όπου
παρέμεινε μέχρι το 58 π.Χ., έτος κατά το οποίο έγι-
νε ρωμαϊκή επαρχία.
Μέσα στα πιο πάνω ιστορικά δρώμενα πρέ-
πει να αναζητηθεί η απαγόρευση της χρήσης της
συλλαβικής γραφής. Μπορούν να γίνουν διάφορες
υποθέσεις, όπως λ.χ. γιανατιμωρηθούντα ιερατεία,
που κατ’ εξοχή χρησιμοποιούσαν τη συλλαβική,
και τα οποία συντάχτηκαν με το μέρος κάποιας πα-
ράταξης, η οποία τελικά έχασε τον πόλεμο. Μπορεί
ακόμη να απαγορεύτηκε η χρήση της συλλαβικής,
γιατί οι κατακτητές αδυνατούσαν να την κατανοή-
σουν, σεαντίθεσημε τοαλφάβητο.Δεναποκλείεται
ακόμη η ενέργεια αυτή να αποσκοπούσε στην απο-
κοπή των Κυπρίων από τις βαθύτερες ρίζες τους,
δηλαδή από τον Ελληνισμό, και στην προσπάθεια
να προσηλυτιστούν σε κάποιον άλλο πολιτισμό.
Πώς γεννήθηκε η αλφαβητική γραφή
Για πρώτη φορά διατυπώνεται η άποψη, ότι η
αλφαβητική γραφή δεν προήλθε από την επινόηση
ενός συγκεκριμένου ανθρώπου, αλλά απλά αποτε-
λεί τον καρπό που αυτογεννήθηκε από το δέντρο
της Ελληνικής συλλαβικής, όταν αυτό ωρίμασε
και έφτασε στο στάδιο της καρποφορίας.
Στο στάδιο αυτό η συλλαβική γραφή και κατ’
επέκταση οι συλλαβές αποκρυσταλλοποιήθηκαν
και οι άνθρωποι των γραμμάτων βρέθηκαν να
εστιάζονται σε νέα καθήκοντα, αυτά του διδασκά-
λου. Ηδυνατότητακατανόησης της γραφής ολοένα
και από περισσότερα κοινωνικά στρώματα ήταν το
επόμενο βήμα, προκειμένου να αξιοποιηθεί και να
αποκτήσει την πραγματική της αξία. Επομένως, οι
διδάσκαλοι βρέθηκαν να διδάσκουν κατ’ αρχάς το
συλλαβισμό της λέξης και ακολούθως την εκμά-
θηση των συλλαβών, οι οποίες αποδίδονταν με τη
συλλαβική γραφή. Περισσότερη προσοχή πρέπει
να δινόταν στις συλλαβές, που προκύπτουν από
τα άφωνα σύμφωνα, τα οποία ανήκουν στην ίδια
οικογένεια, δηλαδή τα ουρανικά κ-γ-χ, τα χειλικά
π-β-φ και τα οδοντικά τ-δ-θ.
Όταν λοιπόν προσπαθούσαν να αποδώσουν τη
μικρή διαφορά στην ακουστική λαλιά των συλλα-
βών, τα-δα-θα, δη-θη, δε-θε ή πα-βα-φα, βου-φου
ή κα-γα-χα, γο-χο κλπ, πώς τις επεξηγούσαν; Έλε-
γαν, τ – α=τα, δ – α=δα, θ – α=θα κλπ. Τι λοιπόν
έκαναν χωρίς αρχικά να το αντιλαμβάνονται;
Η απάντηση είναι απλή, αλφαβήτιζαν τις συλ-
λαβές. Μόλις συνειδητοποίησαν αυτό που έκαναν,
αυτόματα εκείνη τη στιγμή γεννήθηκε το Ελληνι-
κό αλφαβητικό σύστημα. Το μόνο που έμενε ήταν
να το κατανοήσουν πλήρως και ακολούθως να επι-
νοηθούν τα σχήματα, που θα αντιπροσώπευαν την
ηχητική λαλιά του κάθε φωνήματος - γράμματος.