16 / 196
14
Eνατενίσεις
βιβλίο τῶν Πράξεων τῶν Ἀποστόλων. Παρὰ δὲ
τὴν ταπεινοφροσύνη τοῦ Μοναχοῦ Ἀλεξάν-
δρου, εἶναι πανθομολογουμένως ἀποδεκτὸ
ὅτι μᾶς κατέλιπε τὸ σημαντικότερο ἴσως τῶν
κειμένων τόσο γιὰ τὴ Βιοτὴ τοῦ Ἀποστόλου
Βαρνάβα, ὅσο καὶ γιὰ τὴν ἱστορία τῆς Ἐκκλη-
σίας τῆς Κύπρου. Δὲν εἶναι μόνο ἀναφορὰ στὸ
παρελθόν, ἀλλὰ μὲ τὴ γραφίδα του χαράσσει
καὶ τὴν πορεία τοῦ μέλλοντος τῆς Ἐκκλησίας
μας, γιατὶ μὲ τὴν κατοχύρωση τῆς Ἀποστολι-
κότητάς της, τῆς προσφέρει τὰ ἐχέγγυα γιὰ νὰ
πορευθεῖ μέσα στοὺς αἰῶνες καὶ νὰ διέλθει
ἀλώβητη διὰ πυρὸς καὶ σιδήρου, φυλάττουσα
τὴν ἀποστολικὴ πίστη καὶ παράδοση.
Ὄντως, ὁ βίος καὶ τὸ ἔργο τοῦ ἀποστόλου
Βαρνάβα μποροῦν νὰ συστηματοποιηθοῦν σὲ
τρεῖς τομεῖς, ὅπως αὐτὸ φαίνεται, εἴτε μέσα
ἀπὸ τὶς Πράξεις τῶν Ἀποστόλων, εἴτε ἀπὸ τὸ
κείμενο τοῦ Μαρτυρίου του τοῦ Ἰωάννη Μάρ-
κου, εἴτε ἀπὸ τὸ Ἐγκώμιο τοῦ Μοναχοῦ Ἀλε-
ξάνδρου.
1.
Τὸ πρῶτο βέβαια δὲν μπορεῖ παρὰ νὰ
ἀφορᾶ στὴν προσωπικότητα καὶ τὶς ἀρετὲς
τοῦ Ἀποστόλου. Ἀποδεικνύεται ὅτι ἦταν
αὐστηρὰ προσηλωμένος στὴ διδασκαλία
τοῦ Εὐαγγελίου τοῦ Χριστοῦ, τό ὁποῖο καὶ
δίδασκε καθ’ ὅλη τὴν ἀποστολική του δρα-
στηριότητα.
2.
Ὁ δεύτερος τομέας ἀφορᾶ τὴ συμβολή του
γιὰ τὴν πορεία τοῦ κατὰ τὴν οἰκουμένη Χρι-
στιανισμοῦ, ὅπου ὁ Βαρνάβας ἀποδεικνύ-
εται διορατικὸς γιά τὸ μέλλον καὶ ἐμπνευ-
σμένος ἀπὸ τὸ φωτισμὸ καὶ τὴ χάρη τοῦ Ἁγί-
ου Πνεύματος.
3.
Ὁ τρίτος τομέας ἀφορᾶ τὴ συμβολή του
γιὰ τὴν πορεία τῆς Ἐκκλησίας Κύπρου, τῆς
Ἐκκλησίας τῆς Πατρίδας του.
1. Προσωπικότητα
του ἀπ. Βαρνάβα
Μικρὲς ἀναφορὲς ποὺ ἀφοροῦν τὴν προ-
σωπικότητα τοῦ ἀποστόλου Βαρνάβα θά
μᾶς πείσουν ὅτι πρόκειται γιὰ πολυτάλαντο
ἄνθρωπο, προικισμένο μὲ χαρίσματα τοῦ Ἁγί-
ου Πνεύματος. Δὲν εἶναι τυχαῖο τὸ γεγονὸς ὅτι
στὶς Πράξεις τῶν Ἀποστόλων κατατάσσεται
μεταξὺ τῶν Προφητῶν, δηλαδὴ ἐκείνων ποὺ
εἶχαν τὸ χάρισμα τῆς προφητείας, κατὰ τὴν
ἀποστολικὴ περίοδο. Ἄλλωστε, καὶ τὸ ὄνομα
τὸ ὁποῖο τοῦ ἔδωσαν οἱ Ἀπόστολοι, μετονο-
μάζοντάς τον ἀπὸ Ἰωσῆ ἢ Ἰωσὴφ σὲ Βαρνάβα,
ἔχει αὐτὴ τὴν ἔννοια. Ἔτσι, ὁ συγγραφέας τῶν
Πράξεων εὐαγγελιστὴς Λουκᾶς μᾶς πληροφο-
ρεῖ γιὰ τὸν ἀπόστολο Βαρνάβα, ὅτι «ἢν ἀνὴρ
ἀγαθὸς καὶ πλήρης Πνεύματος Ἁγίου καὶ πί-
στεως» (Πράξ. 11:24). Οἱ τρεῖς αὐτοὶ χαρακτη-
ρισμοὶ ποὺ τοῦ ἀποδίδονται, ὅτι δηλαδὴ ἦταν
«ἀνὴρ ἀγαθὸς καὶ πλήρης Πνεύματος Ἁγίου
καὶ πίστεως», εἶναι τὰ χαρακτηριστικὰ τῆς
ἁγιότητας μέσα στὴν Ἐκκλησία
2
. Στὴ σημε-
ρινὴ γλῶσσα οἱ χαρακτηρισμοὶ αὐτοὶ μποροῦν
νὰ ἀποδοθοῦν σὲ ἕνα ἀδιάφθορο ἡγέτη, μὲ
πνευματικὴ καὶ ἠθικὴ ἀκεραιότητα, γι’ αὐτὸ
ἄλλωστε καὶ ἐνέπνεε ἐμπιστοσύνη καὶ ὅσες
ἀποστολὲς τοῦ εἶχαν ἀνατεθεῖ ἀπὸ τοὺς Ἀπο-
στόλους τὶς ἔφερε μὲ ἐπιτυχία σὲ αἴσιο τέλος.
Τὴν ψυχή του, ποὺ εἶχε χαραχθεῖ βαθειὰ
ἀπὸ τὰ διδάγματα τοῦ Εὐαγγελίου καὶ εἶχε
ἐμποτισθεῖ ἀπὸ τὴν ἀγάπη, φανέρωσε πρῶτον
μὲ τὴν πράξη του νὰ πωλήσει κτῆμα ποὺ εἶχε
στὴ Σαλαμῖνα καὶ νὰ διαθέσει τὸ ἀντίτιμο γιὰ
τὶς ἀνάγκες τῶν πτωχῶν ἀδελφῶν (Πράξ. 4:32-
37). Ἐξ αἰτίας αὐτῆς τῆς στάσεως τοῦ ἀπ. Βαρ-
νάβα, τοῦ εἶχε ἀνατεθεῖ νὰ μεταφέρει ἔρανο
ποὺ ἔγινε στὴν Ἀντιόχεια γιὰ τὴν ἀνακούφιση
τῶν δεινοπαθούντων ἀδελφῶν στὴν Ἱερου-
σαλὴμ (Πράξ. 11:29-30). Ἔτσι, τό ὄνομά του
παρέμεινε συνδεδεμένο μέ τὸ φιλανθρωπικὸ
ἔργο τῆς Ἐκκλησίας.
2. Συμβολὴ τοῦ ἀπ. Βαρνάβα
στὴν πορεία τοῦ Χριστιανισμοῦ
Γιὰ νὰ κατανοήσουμε ἐξ ἄλλου τὸ μεγάλο
2
ὉΜοναχὸς Ἀλέξανδρος περιγράφει τὰ χαρακτηριστικὰ τοῦ ἀπ. Βαρνάβα κατὰ τὸν ἀκόλουθο τρόπο: «Ἦν γάρ τὸ
εἶδος αὐτοῦ ἀγγελικόν, καί τὸ σχῆμα ἀσκητικὸν∙ σύνοφρυς δὲ ὑπῆρχε, ὀφθαλμοὺς ἔχων χαροποιούς, οὐ βλοσυρὸν
βλέποντας, ἀλλ’ εὐλαβῶς κάτω νεύοντας∙ στόμα σεμνὸν καὶ χείλη εὐπρεπῆ, γλυκασμὸν μέλιτος ἀποστάζοντας, οὐ
γὰρ ἐφθέγγετο πώποτε περιττὸν τοῦ δέοντος∙ βάδισμα κατεσταλμένον καὶ ἀκενόδοξον, καὶ ἁπαξαπλῶς ὅλος δι’
ὅλου στήλη ἦν καθαρὰ τοῦ Χριστοῦ ὁ Ἀπόστολος Βαρνάβας, πᾶσαν ἀρετὴν ἀποστίλβουσα» (Ἐγκώμιον § 25. AS,
σελ. 444). Δὲν γνωρίζουμε ἀπὸ ποῦ ἀντλεῖ τὶς πληροφορίες αὐτὲς ὁ Μοναχὸς Ἀλέξανδρος. Μοιάζει βεβαίως μὲ πε-
ριγραφὴ τοῦ τρόπου μὲ τὸν ὁποῖο ἀπεικονίζεται ὁ Βαρνάβας. Πιθανόν, ἐν τούτοις νὰ ἐμπνέεται καὶ ἀπὸ τὶς Πρά-
ξεις τῶν Ἀποστόλων, ὅταν στὰ Λύστρα εἶχαν ταυτίσει τὸν Παῦλο μὲ τὸν Ἑρμῆ καὶ τὸν Βαρνάβα μὲ τὸν Δία (Πράξ.
24:12).