133 / 196
Eνατενίσεις
131
βοσκή στη διάρκεια της νύχτας, δενόταν από το
χέρι με ένα ζώο που είχε κουδούνι στο λαιμό. Το
ζώο στην προσπάθειά του να ακολουθήσει το κο-
πάδι, τραβούσε το σχοινί και την ίδια στιγμή χτυ-
πούσε το κουδούνι του και ξυπνούσε.
Η περίφραξη της μάνδρας αποτελείτο από ψη-
λές δόμες και φραγμό από ραβδιά ή μαζιά (θρου-
μπιά) ή ακόμη και με ‘παλλούρες’ (κονναρκές),
για να μη φεύγουν τα ζώα. Απαραίτητο ήταν το
‘στιάιν’
14
(στεγασμένος χώρος) για να προστατεύο-
νται τα ζώα από το κρύο και τη βροχή, το ‘μαντρίν’
για να μαντρίζονται τα ζώα για το ‘γάλεμα’ κι ένας
ακόμη μικρός στεγασμένος χώρος για τα ρίφια (κα-
τσικάκια) ή αρνάκια, τα οποία χώριζε για απογα-
λακτισμό. Ήταν ακόμη οι πάχνες για το ‘τάισμαν’
ώσπου να βγει το ‘τσιαΐριν’ (χορταράκι), το οποίο
και ήταν το συμπλήρωμα της βόσκησης.
Κάθε πρωί ημάνδρα σκουπιζόταν από τηνΕλέ-
νη και αργότερα από τα παιδιά τους, με τη ‘σαρκά’
(σκούπα από θρουμπί). Το ‘κόπρι’ φυλαγόταν λίγο
έξω από τη μάνδρα του Χρ. Μακρή στην ‘κοπριά’.
Κάθε χρόνο την πωλούσε σε γεωργούς συγχωρια-
νούς του ή ακόμη και ξενοχωρίτες για το κόπρισμα
(λίπανση) των χωραφιών τους.
Η κουρά (το κούρεμα) των ζώων, το λούσιμο
του κοπαδιού στους ποταμούς Οβγό και Σερράχη,
οι γέννες και οι ασθένειες των ζώων, καθώς και
όλες οι άλλες δύσκολες και επίπονες δραστηριό-
τητες των ζώων ήταν μερικές από τις κύριες ενα-
σχολήσεις και δραστηριότητες του Χριστόδουλου
Μακρή και της οικογένειάς του.
Στο μεταξύ, οι Άγγλοι έψαχναν πολύ προσε-
κτικά για να βρουν, σε διάφορα χωριά, ένα έντιμο,
αγαπητό, έμπειρο και σεβαστό πρόσωπο για να
14
Αρκετοί από τους εργαζόμενους ήταν κρατούμενοι των φυλακών.
Ο Αρχιβοσκός Χριστόδουλος Χατζηχριστοδούλου-Μακρής, με το ‘πιθκιάβλιν’ του κι ενώ βό-
σκει τα πρόβατα στην Αθαλάσσα. Πίσω διακρίνεται η περιοχή ‘Άρωνας’. Η χαρακτηριστική
αυτή φωτογραφία τραβήχθηκε από τους Άγγλους. Αποτέλεσε πολύ σημαντική ‘post card’ για
αρκετές δεκαετίες