145 / 196
Eνατενίσεις
143
με βάση το σχέδιο του 1953. Ο αυτοκινητόδρομος
ολοκληρώθηκε στα τέλη του 1963.
Οι σταθμοί είτε μετατράπηκαν σε αστυνομι-
κούς σταθμούς
(Αγκαστίνα, Καλό Χωριό, Κοκκινο-
τριμιθιά)
ήαποθήκεςτουΤμήματοςΔημοσίωνΈρ-
γων
(Λευκωσία, Αμμόχωστος).
Τμήματουσταθμού
Λευκωσίας έγινε αποθήκες και εργαστήρια των
Δημοσίων Έργων και τμήμα κατεδαφίστηκε στις
αρχές της δεκαετίας του 1960· ο σταθμός Μόρφου
έγινε περιφερειακό κτηνιατρείο, ενώ το αμαξοστά-
σιο χρησιμοποιόταν ως αποθήκη σιτηρών της το-
πικής ΣΠΕ και οι αποθήκες χρησιμοποιήθηκαν ως
προσωρινές γυμνασιακές τάξεις.
Ο σταθμός Ευρύχου λειτουργούσε ως υγειονο-
μικό κέντρο και, αργότερα, ως δασικός κοιτώνας.
Οι σταθμοί Ευρύχου και Τραχωνίου ανατινάχθη-
καν από την ΕΟΚΑ το 1958, όπως και ο σταθμός
Καλού Χωριού, που αργότερα έγινε αποθήκη. Το
σταθμό Αγκαστίνας ανατίναξε η οργάνωση ΕΟΚΑ
Β’ το 1973. Οι εγκαταστάσεις στους Στύλλους και
την Έγκωμη κατεδαφίστηκαν το 1973. Τέλος, τα
διάφορα κτίρια της Αμμοχώστου περιήλθαν στη
δικαιοδοσία του Τμήματος Δημοσίων Έργων,
της Επαρχιακής Διοίκησης, του Νοσοκομείου,
της Αστυνομίας και της Πυροσβεστικής. Ο ίδιος ο
σταθμός λειτουργεί σήμερα ως ψευδοκτηματολό-
γιο της κατεχόμενης Αμμοχώστου.
Κατά τη βάρβαρη τουρκική εισβολή του
1974, καταρρίφθηκαν αρκετές από τις ενα-
πομείνασες εγκαταστάσεις (π.χ. Γέναγρα και
Γαϊδουράς), σβήνοντας αρκετά σημάδια του
σιδηροδρόμου από την κυπριακή γη.
Στο Καϊμακλί η οδός Συνεργασίας κτίστηκε
κατά μήκος της παλιάς σιδηροδρομικής γραμμής.
Το 1995 κατασκευάστηκε γραμμικό πάρκο και κτί-
στηκε ένα κτίριο αποικιακού στυλ, συνοδευόμενο
από ράγες, ενώ το Μάρτιο του 1995 τοποθετήθηκε
εκεί το βαγόνι 152, το οποίο είχε δωρηθεί στο Δήμο
Λευκωσίας από το 1982
·
δυστυχώς, το βαγόνι βαν-
δαλίστηκε και τον Αύγουστο του 1995 μεταφέρθη-
κε στις αποθήκες του Δήμου. Αφού συντηρήθηκε,
τοποθετήθηκε το 2003 στο Πολιτιστικό Κέντρο της
Λαϊκής Τράπεζας, για να παραμείνει μέχρι το 2004
ως έκθεμαγιατην έκθεσηγιατουςκυπριακούς σιδη-
ροδρόμους και στησυνέχειανα επιστραφεί στις απο-
θήκες τουΔήμου.Μετάαπό εκνέουσυντήρησηαπό
τοΤμήμαΑρχαιοτήτωντο2012, τοποθετήθηκε στον
τελικό του - ευχόμαστε - προορισμό, το σταθμό Ευ-
ρύχου το 2013, προφυλαγμένο σε ειδικό υπόστεγο.
Στον Άγιο Δομέτιο τμήμα της σιδηρογραμμής
έγινε γραμμικό πάρκο και πολυδύναμο κέντρο
(2006), ενώγραμμικό πάρκο προγραμματίζεται και
για τη σιδηρογραμμή στην Κοκκινοτριμιθιά. Το
2010 εκδόθηκε αναμνηστική σειρά γραμματοσή-
μων από τα Κυπριακά Ταχυδρομεία.
Όσο δε αφορά το σταθμό Ευρύχου, λειτουργεί
ήδη από τα μέσα του 2013 ως Μουσείο Κυπριακού
Σιδηροδρόμου και μέχρι τα τέλη του 2014 αναμέ-
νεται να γίνουν επίσημα εγκαίνια. Με δαπάνες του
Τμήματος Αρχαιοτήτων, έγινε αναστήλωση (2003-
2006), εσωτερική διαμόρφωση (2008-2013) και το-
πιοτέχνηση(2009-2013).Τοποθετήθηκανράγεςαπό
τις δασικές βιομηχανίες (2009), κατασκευάστηκε
ασφαλτόστρωτη οδός που οδηγεί στο σταθμό από το
δρόμο Ευρύχου-Κοράκου (2011-2013) και τοποθε-
τήθηκαν καθοδηγητικές πινακίδες εντός και εκτός
της κοινότητας. Σαν ειρωνεία της τύχης, ο πρώτος
σταθμός τουΚΚΣ που έκλεισε έμελλε να έχει το τε-
λευταίο γέλιο και εκεί στην όμορφη Ευρύχου ζει η
ωραία ανάμνηση του σιδηρόδρομου.
■
Βιβλιογραφία:
- Ballantyne, Hugh:
Cyprus Narrow Gauge. West
Sussex: 2007.
- Λυμπουρίδης, Αχιλλέας:
Ο τεχνολογικός πολιτισμός
στη ζωή των Κυπρίων. Λευκωσία: 1988.
- Radford, Michael:
Οι Σιδηρόδρομοι της Κύπρου. Λευ-
κωσία: 2004.
- Turner, Barry S.:
The story of the Cyprus Government
Railway. London: 1979.
- Χατζηλύρας, Αλέξανδρος-Μιχαήλ:
Ο Κυπριακός
Κυβερνητικός Σιδηρόδρομος (1905-1951)/The Cyprus
Government Railway (1905-1951). Λευκωσία: 2006, Ο
Κυπριακός Κυβερνητικός Σιδηρόδρομος (ΧΡΟΝΙΚΟ με
την εφημερίδα «Πολίτης», τεύχος 5, 2008) και «Σιδηρό-
δρομος κυπριακός», λήμμα στον τόμο 17 της Μεγάλης
Κυπριακής Εγκυκλοπαίδειας (Λευκωσία: 2012).
Ο αναστηλωμένος σταθμός της Ευρύχου
όπως είναι σήμερα