Eνατενίσεις
139
κή για την ονομασία του ΚΚΣ. Τέλος, με τον ΚΚΣ
συνδέονταν, μέσω λεωφορείου, ο Τ/Κ Δήμος Λεύ-
κας (1929) και ο Ε/ΚΔήμος Λευκονοίκου (1932).
Διάφορα γεγονότα
ΟΚΚΣυπήρξε «μάρτυρας» διαφόρων περιστα-
τικών και ενδιαφερόντων γεγονότων που σημάδε-
ψαν τη νεώτερη κυπριακή ιστορία, μερικά από τα
οποία μπορεί να μας ξενίζουν:
l
Το Δεκέμβριο του 1905 στη γωνιά ενός βαγονιού
καθόταν καλυμμένη μια χανούμισσα, με αποτέλε-
σμα οι άνδρες συνεπιβάτες να διαταχθούν να εγκα-
ταλείψουν το βαγόνι.
l
Τον Οκτώβριο του 1907 ο τότε Υφυπουργός
Αποικιών,
Winston Churchill,
μεταφέρθηκε με
τα τραίνα του ΚΚΣ. Κατά την επίσκεψή του οι κά-
τοικοι της Λεύκας ζήτησαν όπως ο σιδηρόδρομος
περιλάβει και την κωμόπολή τους, για να εξασφα-
λιστεί η έγκαιρη μεταφορά των εσπεριδοειδών.
l
Γύρω στα 1908 μεταφέρθηκαν σιδηροδρομικώς
Γάλλοι περιηγητές στη Λευκωσία, οι οποίοι - κατά
τα κουτσομπολιά της εποχής - είδαν θέατρο χωρίς
θίασο, μουσείο χωρίς αρχαιότητες και αρχιεπισκο-
πικό θρόνο χωρίς Αρχιεπίσκοπο!
l
Τον Οκτώβριο του 1917 οι σιδηροδρομικές εγκα-
ταστάσεις της Αμμοχώστου φωτογραφήθηκαν από
γερμανικό αεροσκάφος, σε μια από τις πρώτες αε-
ροφωτογραφίες.
l
Τον Οκτώβριο του 1930 με τον ΚΚΣ ταξίδεψε ο
Υφυπουργός Αποικιών,
DrummondShiels
·
η άφι-
ξή του στο σταθμό Λευκωσίας μαγνητοσκοπήθηκε.
l
Τον Οκτώβριο του 1931, εν μέσω των Οκτωβρι-
ανών γεγονότων, ξηλώθηκαν 3 μίλια τηλεφωνι-
κού καλωδίου και 120 υάρδες σιδηρογραμμής στο
Τραχώνι Κυθρέας, αφού ο σιδηρόδρομος θεωρείτο
αποικιοκρατικό σύμβολο.
l
Ως αντίποινα για τη ρίψη τενεκέδων από μερί-
δα χωρικών στον έφιππο Κυβερνήτη,
Sir Ronald
Storrs,
ο σταθμός Ευρύχου έκλεισε οριστικά στις
31 Δεκεμβρίου 1931
2
.
l
Μεταξύ 1937-1941 ο ΚΚΣ μετέφερε άσφαλτο για
την κατασκευή του «αντιπάλου» του, του παλαιού
δρόμου Λευκωσίας-Αμμοχώστου.
l
Κατά τονΑ’ και Β’ ΠαγκόσμιοΠόλεμο οΚΚΣμε-
τέφερε βρετανικά, ινδικά και νεοζηλανδικά στρα-
τεύματα από και προς τα λιμάνια Αμμοχώστου και
Ξερού και τον αερολιμένα της Λευκωσίας.
l
Περιστασιακά χρησιμοποιούνταν καμήλες για
τη συλλογή βαγονιών από τις διάφορες στάσεις
και τη μεταφορά τους στη Λευκωσία, για το σχη-
ματισμό κανονικής αμαξοστοιχίας.
l
Κατά το Β
’
ΠαγκόσμιοΠόλεμο οΚΚΣ αποτελού-
σε συχνό στόχο της αεροπορίας τουΆξονα
·
τοΜάιο
του 1941 ιταλικό αεροσκάφος βομβάρδισε, ευτυ-
χώς χωρίς θύματα, το σταθμό Λευκωσίας.
l
Μεταξύ 1946-1949 ο ΚΚΣ χρησιμοποιήθηκε
για τη μεταφορά μεγάλου τμήματος των 52.384
Εβραίων προσφύγων από το λιμάνι της Αμμοχώ-
στου προς το στρατόπεδο συγκέντρωσης στον Κα-
ράολο, βορείως της Αμμοχώστου.
l
Λίγες μέρες πριν τα Χριστούγεννα του 1950 οι
καταρρακτώδεις βροχές παρέσυραν τέσσερα μίλια
σιδηρογραμμής· η ζημιά αποκαταστάθηκε 27 ημέ-
ρες μετά. Μικρότερης έκτασης ζημιές από πλημ-
μύρες παρατηρήθηκαν το Νοέμβριο και Δεκέμβριο
του 1905, καθώς και το Νοέμβριο του 1951.
Τα δρομολόγια ήσαν αρκετά τυπικά και οι κα-
θυστερήσεις σχετικά μικρές. Η απόσταση
Αμμόχω-
στος-Λευκωσία
διαρκούσε 2-3 ώρες, αναλόγως των
στάσεων, η απόσταση Μόρφου-Λευκωσία περίπου 2
ώρες, ενώη απόσταση
Μόρφου-Καλό Χωριό
περίπου
1 ώρα. Συνήθως υπήρχαν δύο πρωινά και ένα ή δύο
απογευματινάτραίναγιατοΤμήμα1και από έναγια
τα Τμήματα 2 και 3. Το ταξίδι με τις ξύλινες επιβα-
τάμαξες δεν ήταν αναπαυτικό, επειδή δεν υπήρχαν
διευκολύνσεις θέρμανσης και κλιματισμού, ούτε
υπήρχε χώρος να απλώσεις τα πόδια σου, ενώ συχνά
μαζί με τους επιβάτες μεταφέρονταν ζώα.
2
Οι χωρητικές αρχές Ευρύχου, Κοράκου και Τεμπριάς αιτήθηκαν την επαναλειτουργία του σταθμού, μάταια.
Ένστολοι υπάλληλοι του ΚΚΣ