42
Eνατενίσεις
συλλέγουν το υλικό κατασκευής των κηρυθρών
αλλάκαι απότημέθοδοκαι παραγωγής τουμελιού.
Η παραγωγή ενός γραμμαρίου μελιού απαιτεί, κα-
θώς διαπιστώνουν οι μελισσουργοί, την πολυήμε-
ρη επίσκεψη 30.000- 40.000 λουλουδιών. Όλες δε
οι δραστηριότητες των μελισσών είναι συλλογικές
και έχουν κοινή στόχευση.
Όπως συμβαίνει στην κοινωνία έτσι και στον
κόσμο των μελισσών υπάρχουν πολλές ανάγκες
και γι’ αυτό πολλές και εξειδικευμένες εργασίες.
Πρόκειται γι’ αυτό που ονομάστηκε
καταμερι-
σμός εργασίας.
Αποστολή της
βασίλισσας
είναι η αναπαρα-
γωγή, η αύξηση του πληθυσμού μιας κυψέλης
και φυσικά η διοίκηση του σμήνους. Κατοικεί και
δραστηριοποιείται εντός της κυψέλης, εξέρχεται
δε δύο φορές κατά τη διάρκεια των τριών περίπου
χρόνων της ζωής της, μια φορά για τη γονιμοποίη-
ση και μια άλλη για τη σμηνουργία, μια διαδικασία
κατά την οποία η βασίλισσα αναγκάζεται να ανα-
χωρεί με έναν ορισμένο αριθμό εργατριών για την
εγκατάσταση σε άλλη κοινότητα στο πλαίσιο της
λειτουργίας τουπολλαπλασιασμού. Δεν εργάζεται,
δεν διαθέτει όργανα συλλογής της γύρης ούτε και
αδένες για την παραγωγή κεριού, όπως συμβαίνει
με τις εργάτριες.
- Αποστολή των
εργατριών
μελισσών είναι η
συλλογή της γύρης, η κατασκευή των κυψελών,
η κατασκευή και η εναπόθεση του μελιού, η δημι-
ουργία αποθεμάτων, η καθημερινή καθαριότητα, η
διατήρηση της σταθερής θερμοκρασίας μέσα από
θαυμάσιους μηχανισμούς μείωσης ή αύξησής της,
η ανίχνευση για τον εντοπισμό και την ανεύρεση
νέας κατοικίας κατά τη διαδικασία της σμηνουργί-
ας, η εξερεύνηση για νέες πηγές διατροφής, καθώς
και η προστασία της κυψέλης και της βασίλισσας
από έξωθεν απειλές, ιδιαίτερα κατά την άνοιξη και
το καλοκαίρι που γίνεται η αποθήκευση του με-
λιού εν όψει του χειμώνα. Ένα μέρος μάλιστα από
αυτές αποτελούν τη βασιλική αυλή με την έννοια
ότι καθαρίζουν, ταΐζουν και περιποιούνται τη βα-
σίλισσα.
-Διαφορετικός είναι ο ρόλος των
κηφήνων
. Η
συμβολή τους στη ζωή του μελισιού είναι αφενός
η γονιμοποίηση της βασίλισσας, αφετέρου η διατή-
ρηση της σταθερής θερμοκρασίας: κατά το καλο-
καίρι αναλαμβάνοντας τον αερισμό της κυψέλης
και κατά το χειμώνα ζεσταίνοντας το γόνο. Ωστό-
σο έχουν βγάλει κακό όνομα, ίσως επειδή κατά το
μεγαλύτερο διάστημα παραμένουν αδρανείς και
χονδροί, και το μόνο που κάνουν είναι να ροφούν
το έτοιμο νέκταρ που ετοιμάζουν οι μέλισσες. Ταυ-
τίζονται με τους τεμπέληδες, ιδιαίτερα όταν χωρίς
να εργάζονται και να κουράζονται όσο οι εργάτρι-
ες τρυγούν τον κόπο τους. O Πλάτων συνδέει την
ύπαρξή τους με το πολίτευμα της ολιγαρχίας. Οι
κηφήνες είναι γέννημα και θρέμμα του άμετρου
πλουτισμού. Άλλοι από αυτούς είναι κακούργοι
(με κεντρί) και άλλοι πτωχοί (χωρίς κεντρί). Σκο-
πός τους δε είναι η ανατροπή της πολιτείας και η
εγκαθίδρυση της δημοκρατίας, όπου ο καθένας λέ-
γει και κάνει ό,τι θέλει, και πορεύεται όπως θέλει
10
.
10
ΠΛΑΤΩΝΟΣ, Πολιτεία 552cd.