Ενατενίσεις | Τεύχος 17 Μάιος - Αύγουστος 2012 | Ιερά Μητρόπολις Κύκκου και Τηλλυρίας - page 60

58 Eνατενίσεις
εῖ, καί ὁ­μο­λο­γη­τάς· τοῦ­το κα­τέ­χω­μεν ἀ­ντί με­γά­λου
δώ­ρου, ἵ­να ἐν δό­ξῃ ζή­σω­μεν, καί εὐ­α­ρε­στή­σω­μεν τῷ
Θε­ῷ, καί κα­τα­ξι­ω­θῶ­μεν τῶν ἐ­πηγ­γελ­μέ­νων ἀ­γα­θῶν
τοῖς ἀ­γα­πῶ­σιν αὐ­τόν»14.
Ὁ Χρι­στός δί­νει νέ­ο ὄ­νο­μα στούς ἀν­θρώ­
πους γιά νά τούς δεί­ξη τήν ἀλ­λα­γή καί τήν ἐ­ξου­
σί­α πού δέ­χο­νται. Ὁ ἱ­ε­ρός Χρυ­σό­στο­μος, χρη­
σι­μο­ποι­ώ­ντας τό πα­ρά­δειγ­μα τῆς ἀλ­λα­γῆς τοῦ
ὀ­νό­μα­τος στόν Ἀ­πό­στο­λο Παῦ­λο ἀ­πό Σαῦ­λο σέ
Παῦ­λο, λέ­γει ὅ­τι, ὅ­πως ὁ κύ­ριος πού ἀ­γό­ρα­σε
ἕ­ναν δοῦ­λο τοῦ ἀλ­λά­ζει τό ὄ­νο­μα δεί­χνο­ντας μέ
τόν τρό­πο αὐ­τό τήν ἐ­ξου­σί­α του, ἔ­τσι ἔ­κα­νε τό
Ἅ­γιο Πνεῦ­μα μέ τόν Ἀ­πό­στο­λο Παῦ­λο, πού τόν
πῆ­ρε ἀ­πό τήν αἰχ­μα­λω­σί­α καί τόν ἔ­φε­ρε στήν
ἐ­ξου­σί­α. Ἔ­πρε­πε ὁ Ἀ­πό­στο­λος Παῦ­λος νά μά­
θηαὐ­τήν τήν ἐ­ξου­σί­α, ὅ­τι δη­λα­δή, «ὀ­νο­μά­των θέ­
σεις δε­σπο­τεί­ας ἐ­στι σύμ­βο­λον». Αὐ­τό φαί­νε­ται
κα­θα­ρά στήν πε­ρί­πτω­ση τοῦ Ἀ­δάμ. Γιά νά τοῦ
δεί­ξη ὁΘε­ός «ὅ­τι τῶν ὀ­νο­μά­των ἡ θέ­σις τήν δε­σπο­
τεί­αν κυ­ροῖ» καί νά τόν δι­δά­ξη ὅ­τι «πά­ντων ἐ­στι
ἄρ­χων καί δε­σπό­της» ὁ­δή­γη­σε σέ αὐ­τόν ὅ­λα τά
θη­ρί­α γιά νά τούς δώ­ση ὄ­νο­μα. Ἡὀ­νο­μα­το­δο­σί­α
εἶ­ναι δεῖγ­μα ἐ­ξου­σί­ας καί ἐ­ξάρ­τη­σης15.
Τό ὄ­νο­μα τοῦ Χρι­στοῦ δό­θη­κε καί στούς ἀν­
θρώ­πους πού συν­δέ­ο­νται μα­ζί Του. Στήν Ἀ­ντιό­
χεια πρώ­τη φο­ρά οἱ Μα­θη­τές ἔ­λα­βαν τό ὄ­νο­μα
Χρι­στια­νοί, ὅ­πως γρά­φουν οἱ Πρά­ξεις τῶν Ἀ­πο­
στό­λων: «ἐ­γέ­νε­το δέ αὐ­τούς ἐ­νιαυ­τόν ὅ­λον συ­να­
χθῆ­ναι ἐν τῇ Ἐκ­κλη­σί­ᾳ καί δι­δά­ξαι τόν ὄ­χλον ἱ­κα­
νόν, χρη­μα­τῖ­σαι τε πρῶ­τον ἐν Ἀ­ντιο­χεί­ᾳ τούς μα­
θη­τάς Χρι­στια­νούς» (Πρ. ια΄, 26). Ἔ­τσι, τό ἁ­για­
σμέ­νο καί φο­βε­ρό ὄ­νο­μα τοῦ Χρι­στοῦ ἔ­γι­νε καί
προ­ση­γο­ρί­α τῶν μα­θη­τῶν Του. Μιά ση­μα­ντι­κή
ἑρ­μη­νεί­α αὐ­τοῦ τοῦ γε­γο­νό­τος κά­νει ὁ ἅ­γιος
Γρη­γό­ριος Νύσ­σης.
Ἀ­να­λύ­ο­ντας ὁ ἅ­γιος Γρη­γό­ριος γιά τό πῶς
νο­εῖ­ται ὁ Χρι­στια­νός ἀ­πό αὐ­τήν τήν προ­ση­γο­
ρί­α του, γρά­φει ὅ­τι πρέ­πει νά ἀ­πο­κτή­σου­με τήν
κοι­νω­νί­α τῶν «ὑ­ψη­λῶν ὀ­νο­μά­των», ὅ­πως μέ τήν
με­το­χή τοῦ Χρι­στοῦ «τήν τοῦ Χρι­στια­νοῦ προ­ση­
γο­ρί­αν ἐ­σχή­κα­μεν»16. Ἄλ­λω­στε, «ἡ ὑ­πό­σχε­σις τοῦ
ὀ­νό­μα­τος μί­μη­σιν Θε­οῦ ἐ­παγ­γέλ­λε­ται»17.
Ἀ­να­φε­ρό­με­νος στόν Ἀ­πό­στο­λο Παῦ­λο λέ­γει
ὅ­τι αὐ­τός μᾶς γνώ­ρι­σε τό ση­μαι­νό­με­νο τοῦ ὀ­νό­
μα­τος τοῦ Χρι­στοῦ, μέ τό νά τόν χα­ρα­κτη­ρί­ζη
δύ­να­μη καί σο­φί­α Θε­οῦ, εἰ­ρή­νη, φῶς ἀ­πρό­σι­το,
ἁ­για­σμό καί ἀ­πο­λύ­τρω­ση, ἀρ­χι­ε­ρέ­α μέ­γα κλπ.
Κά­νει λό­γο γιά τό ὄ­νο­μα Χρι­στός πού δη­λώ­νει
τήν βα­σι­λι­κή δύ­να­μη, τήν βα­σι­λεί­α καί ἀ­πο­τε­
λεῖ ἰ­διαί­τε­ρη τι­μή πού ἀ­ξι­ω­θή­κα­με «τῇ ἐ­πω­νυ­
μί­ᾳ τοῦ Χρι­στοῦ τι­μη­θέ­ντας Χρι­στια­νούς ὀ­νο­μά­ζε­
σθαι». Αὐ­τό ση­μαί­νει ὅ­τι πρέ­πει νά ἀ­γω­νι­ζό­μα­
στε ὥ­στε αὐ­τή ἡ ὀ­νο­μα­σί­α νά μή εἶ­ναι ψευ­δώ­
νυ­μη, ἀλ­λά νά ἔ­χη μαρ­τυ­ρί­α ἀ­πό τόν βί­ο. Ἔ­τσι,
ὅ­σοι ἔ­χουν τό ὄ­νο­μα τοῦ Χρι­στοῦ καί λέ­γο­νται
Χρι­στια­νοί, πρέ­πει νά γί­νουν αὐ­τό πού ση­μαί­
νει τό ὄ­νο­μα. «Οὐ­κοῦν πά­ντα τά ἑρ­μη­νευ­τι­κά τῆς
τοῦ Χρι­στοῦ ση­μα­σί­ας ὀ­νό­μα­τα ἐ­πι­λά­μπειν χρή τῷ
τοῦ Χρι­στια­νοῦ βί­ῳ, τά μέν διά τῆς μι­μή­σε­ως, τά δέ
διά τῆς προ­σκυ­νή­σε­ως, εἰ μέλ­λοι ἄρ­τιος εἶ­ναι ὁ τοῦ
Θε­οῦ ἄν­θρω­πος». Καί στήν συ­νέ­χεια ἑρ­μη­νεύ­ει
πῶς τά ση­μαι­νό­με­να τῶν ὀ­νο­μά­των τοῦΧρι­στοῦ
(δύ­να­μη, σο­φί­α, εἰ­ρή­νη, ἀ­πο­λύ­τρω­ση, ἀρ­χι­ε­ρέ­α
κλπ.) θά πρέ­πη νά τά ἔ­χου­με ὁ­δη­γό στήν ζω­ή
μας, ἄλ­λα διά τῆς μι­μή­σε­ως καί ἄλ­λα διά τῆς
προ­σκυ­νή­σε­ως καί τοῦ σε­βα­σμοῦ18.
Βε­βαί­ως, ὁ Χρι­στός εἶ­πε κά­πο­τε στούς Μα­
θη­τές Του νά μή κλη­θοῦν πα­τέ­ρες καί κα­θη­γη­
τές. «Καί πα­τέ­ρα μή κα­λέ­ση­τε ὑ­μῶν ἐ­πί τῆς γῆς·
εἷς γάρ ἐ­στιν ὁ πα­τήρ ὑ­μῶν, ὁ ἐν τοῖς οὐ­ρα­νοῖς. μη­δέ
κλη­θῆ­τε κα­θη­γη­ταί· εἷς ὑ­μῶν ἔ­σται ὁ κα­θη­γη­τής,
ὁ Χρι­στός» (Ματθ. κγ΄, 9-10). Τό ὅ­τι οἱ ποι­μέ­νες
καί δι­δά­σκα­λοι τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας κα­λοῦ­νται πα­
τέ­ρες καί κα­θη­γη­τές, δέν ση­μαί­νει ἀ­νυ­πα­κο­ή
στόν λό­γο τοῦ Χρι­στοῦ, ἀλ­λά χα­ρα­κτη­ρί­ζο­νται
ποι­μέ­νες καί δι­δά­σκα­λοι μέ τήν σχε­τι­κή ἔν­νοια
τοῦ ὅ­ρου καί ὄ­χι μέ τήν ἀ­πό­λυ­τη. Ἕ­νας εἶ­ναι ὁ
πα­τέ­ρας καί ὁ κα­θη­γη­τής, ὁ Θε­ός, ἀλ­λά ὁ Ἐ­πί­
σκο­πος ἐ­νερ­γεῖ ἐξ ὀ­νό­μα­τος τοῦ Χρι­στοῦ, εἶ­ναι
ἡ αἰ­σθη­τή πα­ρου­σί­α τοῦ Χρι­στοῦ, ἡ ζω­ντα­νή εἰ­
κό­ναΤου. ὉἘ­πί­σκο­πος πο­τέ δέν ἀ­πο­λυ­το­ποι­εῖ
τό ἔρ­γο του καί τήν δια­κο­νί­α του. Οἱ προ­ση­γο­
ρί­ες τοῦ Χρι­στοῦ γί­νο­νται κα­τά με­του­σί­αν καί
κατ΄ οἰ­κο­νο­μί­αν καί δι­κές του προ­ση­γο­ρί­ες.
Ἔ­τσι, ὅ­λα τά ὀ­νό­μα­τα τοῦ Χρι­στοῦ γί­νο­νται
καί ὀ­νό­μα­τα τῶνἘ­πι­σκό­πων. Θάδο­θοῦν με­ρι­κά
πα­ρα­δείγ­μα­τα γιά νά το­νι­σθῆ αὐ­τή ἡ ἀ­λή­θεια.
Ὁ Χρι­στός ἀ­πό τόν Ἀ­πό­στο­λο Παῦ­λο ὀ­νο­
μά­ζε­ται Ἀρ­χι­ε­ρεύς, κα­τά τήν ἀν­θρώ­πι­νη φύ­ση,
για­τί θυ­σιά­σθη­κε στόν Σταυ­ρό γιά τήν θε­ρα­
πεί­α τοῦ ἀν­θρω­πί­νου γέ­νους ἀ­πό τήν ἁ­μαρ­τί­α.
Τόν ἀ­πο­κα­λεῖ «ἀ­πό­στο­λον καί ἀρ­χι­ε­ρέ­α τῆς ὁ­μο­
λο­γί­ας ἡ­μῶν» (Ἑ­βρ. γ΄, 1), «ἀρ­χι­ε­ρέ­α μέ­γαν δι­ε­λη­
λυ­θό­τα τούς οὐ­ρα­νούς» (Ἑ­βρ. δ΄, 14), ἱ­ε­ρέ­α «κα­τά
τήν τά­ξιν Μελ­χι­σε­δέκ» ( Ἑ­βρ. ε΄, 6), «πα­ρα­γε­νό­με­
νον ἀρ­χι­ε­ρέ­α τῶν μελ­λό­ντων ἀ­γα­θῶν» (Ἕ­βρ. θ΄, 11).
14 ἔνθ. ἀνωτ. ἔργα 22, σελ. 272-274
15 ἔνθ. ἀνωτ. ἔργα 26, σελ. 414-416
16 Γρηγορίου Νύσσης, ἔργα 5, ΕΠΕ σελ. 358
17 ἔνθ. ἀνωτ. σελ. 362
18 ἔνθ. ἀνωτ. σελ. 372 κ.ἑξ.