74
Eνατενίσεις
γυρεύω το νου, την ευαισθησία και το κουράγιο
των ανθρώπων που προχωρούν εμπρός»
6
.
2.
Το κήρυγμα του Απ. Παύλου μέσα στη ρω-
μαϊκή αυτοκρατορία ήταν κήρυγμα ελευθερίας
αλλά παράλληλα και κήρυγμα ευθύνης. Όταν
όμως η ελευθερία δεν βιώνεται μαζί με την ευθύνη
από το ίδιο πρόσωπο, έχει κόστος οδυνηρό τόσο σε
επί μέρους ανθρώπινες περιπτώσεις όσο και σε κοι-
νωνικά σύνολα. Ηκοινωνία της εποχής μας έχει να
παρουσιάσει πολλά παθολογικά συμπτώματα, με
κυριότερο το πλεόνασμα ελευθερίας που συνοδεύ-
εται δυστυχώς από έλλειμμα ευθύνης. Ποιος όμως
μπορεί να υποστηρίξει σοβαρά ότι δεν υπάρχουν
υπεύθυνοι πυρήνες που γύρω τους εκπέμπεται
ζωή αγάπης και ελευθερίας, αγάπης που απορρέει
εκ «του αγαπήσαντος ημάς και παραδόντος εαυτόν
υπέρ ημών» (Γαλ. 2, 20), και ελευθερίας,
«ᾗ … ἡμᾶς
Χριστὸς ἠλευθέρωσεν»;
(Γαλ. 5, 1). Ποιος μπορεί
να αρνηθεί ότι ο καρπός αυτός της ελευθερίας του
πνεύματος του Θεού δεν προέρχεται από το σπόρο
που προφορικά και γραπτά έσπειρε ο Απ. Παύλος
στον ελληνικό κόσμο;
3.
Όσο βαθύτερα ερευνά κανείς την Νεοελλη-
νική κοινωνία τόσο διαπιστώνει - αν και όχι στην
επιφανειακή σφαίρα της καθημερινής ομιλίας
αλλά στις ουσιαστικές ανθρώπινες και κοινωνικές
σχέσεις - την πνοή του Παύλειου θεολογικού μη-
νύματος. Η στράτευση του πιστού στα κοινωνικά
δρώμενα, η συμμετοχή του ως ηγετικού ή απλού
μέλους της Εκκλησίας σε έργα αναμόρφωσης της
κοινωνίας, ο κριτικός λόγος του - ιδίως των εκκλη-
σιαστικών ηγετών - για ό,τι συμβαίνει γύρω μας
αλλά και η έμπρακτη συμπεριφορά δεν είναι παρά
η εφαρμογή των Παύλειων κοινωνικών προτρο-
πών διαχρονικά από τον πρώτο αιώνα μέχρι σή-
μερα. Τη στιγμή που οι Στωικοί, Επικούρειοι και
Κυνικοί ρήτορες της εποχής του πρότειναν την
απραξία και αδιαφορία σε εφαρμογή του γνωστού
slogan «λάθε βιώσας», οΠαύλος χωρίς να χάσει από
μπροστά του το εσχατολογικό όραμα προτρέπει
τους χριστιανούς σε έμπρακτη «φιλαδελφία», και
δη προς πάντας, σε ενεργό συμμετοχή των χρι-
στιανών στα κοινωνικά δρώμενα, στις ανάγκες
των αδελφών αλλά και όλων των ανθρώπων, δι-
αφοροποιούμενος σαφώς από τις αντίθετες παρο-
τρύνσεις ρητόρων και φιλοσόφων της εποχής του
και επισημαίνοντας το γνωστό σε όλους «ει τις ου
θέλει εργάζεσθαι μηδέ εσθιέτω» (Β
’
Θεσ. 3,10).
Το όραμα του Παύλου δεν περιορίζεται στους
αδελφούς μιας κοινότητας αλλά έχει οικουμενικές
διαστάσεις. Το «πάντοτε το αγαθόν διώκετε και εις
αλλήλους και
εις πάντας
» (Α
’
Θεσ. 5, 15) είναι χα-
ρακτηριστικό των προτροπών του όχι μόνο στις
δυο προς Θεσσαλονικείς αλλά και σε όλες τις επι-
στολές του. Η οικουμενικότητα του κηρύγματός
του, όχι μόνο στο θεολογικό επίπεδο της σωτηρίας
Ιουδαίων και εθνικών αλλά και στο πρακτικό επί-
πεδο της προς πάντας «φιλαδελφίας» σε μια εποχή
όπως η σημερινή, εποχή παγκοσμιοποίησης με τα
θετικά αλλάκαι τα αρνητικά της σημείαπου έχουν
επισημανθεί - ιδίως τα δεύτερα - από Ορθόδοξους
εκκλησιαστικούς ηγέτες και από επιστήμονες θε-
ολόγους αποτελεί την ουσιώδη συμβολή του Παύ-
λειου λόγου, διαχρονικά αλλά και συγχρονικά,
στην κοινωνία της εποχής μας.
Πρέπει να ομολογήσουμε τελικά ότι, αν ο Παύ-
λειος λόγος δεν βιώθηκε ακόμη σε όλες τις πτυχές
του, η δουλειά που μένει μπροστά μας, ιδίως στις
νέες γενιές των θεολόγων και των λοιπών επιστη-
μόνων, είναι αυτονόητα πολλή. «Ένα το χελιδόνι
και η άνοιξη ακριβή. Για να γυρίσει ο ήλιος θέλει
δουλειά πολλή…»
7
.
■
6
Γ. Σεφέρη, Η γλώσσα στην ποίησή μας, στο τεύχος Ο Γ.
Σεφέρης επίτιμος διδάκτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής, έκδ.
Α.Π.Θ., Θεσσαλονίκη 1965, σ. 30 (: Δοκιμές, τόμ.2, 1992, σ.
178).
7
Οδ. Ελύτη, Το Άξιον εστί, 9η έκδ. (Ίκαρος), 1977, σ. 39.
Γ. Σεφέρης
