Eνατενίσεις
83
ο χώρος, η ενέργεια και η ύλη περιέχονταν σε
ένα και μόνο σημείο ασύλληπτης μάζας και
πυκνότητας. Τη στιγμή της έκρηξης πιστεύε
ται ότι ξεκίνησε μια συνεχής διαστολή και το
αρχικό σημείο-σύμπαν μεγάλωσε κατά εκατό
δισεκατομμύρια έτη φωτός.
Σύμφωνα με μια άλλη θεωρία, η ύλη του
σύμπαντος δημιουργείται διαρκώς σε διάφο
ρα σημεία. Τέλος, το σύμπαν υπάρχει σε πολ
λάαντίγραφα, αποτελείται δηλαδήαπόπολλα
πλά σύμπαντα που με τη σειρά τους γεννούν
διακλαδιζόμενα άλλα σύμπαντα.
Στις αρχές του 2007 προγραμματίστη
κε ένα συγκλονιστικό πείραμα, η
2
η
Μεγάλη
Έκρηξη
, που θα γινόταν στο γνωστό ερευνη
τικό κέντρο της Ελβετίας, το CERN. Ο επι
στημονικός ενθουσιασμός αλλά και σενάρια
καταστροφολογίας πυροδότησαν το πείραμα
που θα αναπαραστούσε τις πρώτες στιγμές
της δημιουργίας.
Οι ερευνητές έλπιζαν να ρί
ξουν φως στη δημιουργία του σύμπαντος ή τη
συντέλεια του κόσμου. Αρκετοί ήσαν εκείνοι
που ανησύχησαν, φοβούμενοι μήπως οι μικρές
μαύρες τρύπες που θα προέκυπταν αμέσως με
τά την έκρηξη στον υπόγειο κυκλικό επιταχυν
τή στη Γενεύη θα «καταβρόχθιζαν» τον κόσμο.
Στον επιταχυντή οι συνθήκες που επικράτη
σαν ήταν εκείνες πριν από 13,7 δισεκατομμύ
ρια χρόνια μέσα σε ένα δισεκατομμυριοστό
του δευτερολέπτου μετά το «Βig Βang».
Ακό
μα και σε δικαστήρια με αίτημα να σταμα
τήσει το πείραμα είχαν προσφύγει διάφοροι,
ωστόσο οι επιστήμονες μας καθησύχαζαν ότι
οι μαύρες τρύπες θα καταστρέφονταν αμέσως
μετά τη δημιουργία τους.
Το πείραμε έγινε. Τρισεκατομμύρια πρω
τόνια «έτρεξαν» στη σήραγγα των 26.659 χι
λιομέτρων 11.245 φορές το δευτερόλεπτο με
ταχύτητα 99,99% αυτής του φωτός. Οι δύο δέ
σμες πρωτονίων συγκρούστηκαν, και η θερ
μοκρασία έφτασε 100.000 φορές πιο πάνω από
αυτή που έχει ο πυρήνας του ήλιου. 10.000
επιστήμονες και μηχανικοί από 562 πανεπι
στήμια και 85 χώρες συμμετείχαν στον επι
στημονικό άθλο. Παρών και ο διάσημος φυσι
κός Peter Higgs
7
, που το 1964 έκανε λόγο για
έναστοιχειώδεςσωματίδιο, τομποζόνιοΧιγκς
ή αλλιώς
«σωματίδιο του Θεού»
. Σύμφωνα με
το καθιερωμένο μοντέλο, θεωρητικά το μπο
ζόνιο του Χιγκς αποτελεί το σωματίδιο που
δίνει μάζα σε όλα τα άλλα σωματίδια τα οποία
δημιουργούν τον κόσμο μας, το Σύμπαν μας
8
.
Αυτό σημαίνει ότι η απαρχή του σύμπαντος
κόσμου ξεκινά από μια ενέργεια που απλώθη
κε προοδευτικά και έδωσε μάζα και διαστά
σεις στο σύνολο των κοσμικών μεγεθών.
7
Για την προσωπικότητα και το έργο του βλ.
dia.org/wiki/Peter_Higgs
8
Λεπτομέρειες σχετικά με το μποζόνιο του Higgs βλ. στο ht
tp://www.tovima.gr/science/article/?aid=435131, το άρθρο
του καθηγητή του Τμήματος Φυσικής του ΑΠΘ, Χάρη Βάρ
βογλη. «Το μποζόνιο Χιγκς είναι ένα στοιχειώδες σωματίδιο,
η ύπαρξη του οποίου προτάθηκε θεωρητικά το 1964 από τον
Άγγλο Πίτερ Χιγκς (Peter Higgs), από τον οποίο πήρε το όνο
μά του, και δύο ακόμη ομάδες θεωρητικών φυσικών. Σύντο
μα η ιδέα της ύπαρξης αυτού του σωματιδίου ενσωματώθηκε
στη σημερινή γενικά αποδεκτή θεωρία που ενοποιεί τρεις
από τις τέσσερις γνωστές δυνάμεις της φύσης, τις ηλεκτρο
μαγνητικές, τις ασθενείς πυρηνικές και τις ισχυρές πυρηνι
κές. Η θεωρία αυτή, που ονομάζεται Καθιερωμένο Πρότυ
πο (Standard Model), προβλέπει την ύπαρξη μιας πλειάδας
στοιχειωδών σωματιδίων, από τα οποία όλα είχαν παρατη
ρηθεί πειραματικά ως σήμερα εκτός από το μποζόνιο Χιγκς.
Κατά τις συγκρούσεις μεταξύ πρωτονίων που προκαλούνται
στον LHC, παράγεται μια πληθώρα σωματιδίων, μεταξύ των
οποίων θα έπρεπε να συγκαταλέγεται και το σωματίδιο Χιγ
κς. Επειδή η διάρκεια ζωής αυτού του σωματιδίου είναι πο
λύ σύντομη, διασπάται σχεδόν αμέσως με πολλούς δυνατούς
τρόπους σε άλλα σωματίδια.
Ως πριν από λίγες ημέρες είχαν παρατηρηθεί όλα τα σωμα
τίδια που προβλέπει το Καθιερωμένο Πρότυπο, εκτός από το
μποζόνιο Χιγκς. Η πρόσφατη ανακοίνωση του ευρωπαϊκού
κέντρου ερευνών CERN ότι βρέθηκαν ισχυρές ενδείξεις για
την ύπαρξη αυτού του σωματιδίου φαίνεται να δείχνει το τέ
λος μιας πολύχρονης προσπάθειας χιλιάδων επιστημόνων
στους δύο μεγαλύτερους επιταχυντές του κόσμου.
Κατά τη διάρκεια ενός σεμιναρίου που δόθηκε στο CERN την
Τρίτη 13 Δεκεμβρίου 2011 οι επικεφαλής των δύο ομάδων
πειραμάτων του CERN ανακοίνωσαν ότι μάλλον εντόπισαν
το μποζόνιο Χιγκς. Η είδηση έκανε τον γύρο της Γης και έφε
ρε συγκίνηση στην επιστημονική κοινότητα. Η αγωνία όμως
δεν έληξε εδώ. Την επόμενη χρονιά θα ξέρουμε την αλήθεια.
Σύμφωνα με το Καθιερωμένο Πρότυπο (Standard Model),
τη γενικά αποδεκτή σήμερα θεωρία που περιγράφει τις τρεις