84
Eνατενίσεις
Ε
’
Ο xρόνος στη Θεολογία
Η Ορθόδοξη πατερική θεολογία είδε τον
χρόνο μέσα από τη δημιουργία, όπως περι
γράφεται στην
Παλαιά Διαθήκη
. Στην όλη
παράδοση ο χρόνος ακολουθεί μια
γραμμική
πορεία
που είναι κατ’ ουσίαν συνάντηση και
σταυρική τομή με την αιωνιότητα
και αποκα
λύπτει προοδευτικά στον άνθρωπο τη αγαθό
τητα του Θεού. Είναι φανερό ότι η θέση αυτή
βλέπει χρόνο και ιστορία σε μια
εσχατολογική
προοπτική
, όπου η κοσμική δημιουργία δεν
μπορεί να αποστασιοποιηθεί από την ευθύνη
του ανθρώπουως συνδημιουργού
. ΟΘεός δημι
ούργησε και προνοεί και ο άνθρωπος μετέχει
θετικά ή αρνητικά στη χρήση, διαφύλαξη ή
φθορά της δημιουργίας. Εδώ πρέπει να σημει
ωθεί ότι σύμφωνα με την θεωρία του Χιγκς τα
πάντα αποκτούν ύπαρξη, από τη στιγμήπουη
ενέργειασηματοδοτεί τηνπαρουσίατηςμάζας,
γεγονός που φέρνει τη θεωρία του
«Big Bang»
πολύ κοντά στην περί δημιουργίας άποψη της
Εκκλησίας. Φυσικά δεν απαιτείται ταυτότητα
διατύπωσης και γλωσσικού κώδικα, αφού άλ
λη είναι η γλώσσα της Επιστήμης και άλλη η
θέαση ή η γλώσσα της Θεολογίας.
Η Θεολογία εισάγει τον άνθρωπο στην έν
νοια του χρόνου μέσω των μυστηρίων της Εκ
κλησίας. Στο κλίμα της χάριτος των δωρεών
του Παρακλήτου ο πιστός μετέχει, κατανοεί,
προσλαμβάνει και ζει στο μυστήριο της δη
μιουργίας με την αποκάλυψη του Θεού στον
κόσμο. Αυτή η συνειδητή και ελεύθερη με
τοχή οικοδομεί τις «αρετές» της
πίστης
, της
ελπίδας
και της
αγάπης
. Όλες απαιτούν από
τον πιστό προοπτικές χρόνου, η
πίστη
χρειά
ζεται για την
αξιοποίηση του παρελθόντος
ως
παρακαταθήκης θείων δωρεών (λ.χ. ζωή και
κήρυγμα προπατόρων, προφητών, αποκάλυ
ψη στον κόσμο του Υιού καί Λόγου του Θεού,
διδασκαλία, θαύματα, μαρτύριο, θάνατος και
ανάσταση, ζωή, λόγοι και μαρτύρια μαρτύ
ρων, οσίων και αγίων). Αλλά και η
ελπίδα
εί
ναι προϋπόθεση για την
προσδοκία
και
πνευ
ματική προετοιμασία έναντι του μέλλοντος
(εσχατολογία, κρίση, δικαίωση, απόδοση της
δικαιοσύνης του Θεού, αιωνιότητα). Τέλος,
το
παρόν
, η χρονική στιγμή της συνάντησης
με τους άλλους στην κοινότητα της αδελφο
ποίησης των ανθρώπων δεν μπορεί παρά να
είναι έργο, ευθύνη, μαρτυρία και βίωση της
κορυφαίας αρετής, της
αρετής της αγάπης
. Η
αγάπη ξεκινά από τον Θεό και διαχέεται στην
κτίση, την ιστορία, τους πολιτισμούς και τα
έργα των ανθρώπων ως φιλαλληλία, συνα
δέλφωση και φιλανθρωπία. Χωρίς αγάπη δεν
υπάρχουν υγιείς σχέσεις σε οποιοδήποτε επί
πεδο της ζωής. Στην απουσία της κυριαρχούν
ο πόνος, οι πόλεμοι, η καταστροφή, ο θρήνος,
η εκμετάλλευση, η προσφυγιά, η αλόγιστη
φθορά της φύσης, ο θάνατος. Η γνώση των
συνεπειών από την απουσία
της αγάπης
είναι
ηπροϋπόθεσηκαι ηαμετάκλητηαναγκαιότη
τα για την αναζήτησή της. Η βίωση της αγά
πης στην προοπτική του διαρκούς παρόντος
είναι η μοναδική ελπίδα για
«το υγιές μέλλον
μας»
. Τότε, το τότε παρόν της αγάπης, γίνεται
διαρκές παρόν που μετατρέπει τον χρόνο σε
«αιωνιότητα»
και ολόκληρη την κτίση σε
«βα
σιλεία του Θεού»
.
■
από τις τέσσερις γνωστές δυνάμεις της φύσης, φορέας της μά
ζας είναι ένα σωματίδιο που ονομάζεται μποζόνιο Χιγκς. Ει
δικότερα μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα τρία γεγονότα
που φαίνεται να προέρχονται από το κανάλι της διάσπασης
ενός σωματιδίου Χιγκς, με μάζα που αντιστοιχεί σε 124 GeV,
σε δύο μποζόνια Z, τα οποία, με τη σειρά τους, διασπώνται
το καθένα σε δύο ηλεκτρόνια ή δύο μιόνια (μποζόνια Z και
μιόνια είναι γνωστά στοιχειώδη σωματίδια του Καθιερωμέ
νου Προτύπου). Αξίζει να σημειωθεί ότι η ομάδα του ΑΠΘ
μελετάει αυτό το συγκεκριμένο κανάλι διάσπασης και έχει
ήδη ανακοινώσει σχετικά αποτελέσματα σε ένα συνέδριο της
Ευρωπαϊκής Εταιρείας Φυσικών το περασμένο καλοκαίρι.
Ο επιταχυντής LHC χρησιμοποιείται για την ανίχνευση του
σωματιδίου Χιγκς από δύο πειραματικές ομάδες των 3.000
ατόμων, η καθεμία με τους δικούς της ανιχνευτές και τη δι
κή της μέθοδο. Η μία είναι η ομάδα CMS και η άλλη η ομά
δα ATLAS. Στο πείραμα ATLAS συμμετέχει και μία ομάδα
από το ΑΠΘ, με επικεφαλής την καθηγήτρια ΧαράΠετρίδου,
και αξίζει να σημειωθεί ότι από τη συνολική επιφάνεια 5.500
τ.μ. που καλύπτουν οι ανιχνευτές του πειράματος αυτού, τα
550 τ.μ. έχουν κατασκευασθεί στο ΑΠΘ (Χάρης Βάρβογλης,
Χαρά Πετρίδου, Γιάννης Σειραδάκης).
Το σωματίδιο Χιγκς έχει επικρατήσει να ονομάζεται από τα
Μ.Μ.Ε. «σωματίδιο του Θεού», ονοματολογία που έχει οδη
γήσει σε πολλές παρεξηγήσεις. Αξίζει λοιπόν να διευκρινι
σθεί ότι το όνομα αυτό προέκυψε κατά σύμπτωση! Προέρχε
ται από τον τίτλο του βιβλίου του νομπελίστα φυσικού Λέον
Λέντερμαν: «Το σωματίδιο του Θεού» (The God Particle): Αν
το Σύμπαν είναι η απάντηση, τότε ποια είναι η ερώτηση;». Ο
Λέντερμαν αρχικά είχε γράψει στον τίτλο «Το καταραμένο
σωματίδιο» («The godamn particle») αναφερόμενος στην πο
λύχρονη αποτυχία των επιστημόνων να το ανακαλύψουν. Ο
εκδότης όμως θεώρησε ότι ο τίτλος αυτός δεν ήταν «καθω
σπρέπει» και άλλαξε το godamn σε God.
Τα σωματίδια Χιγκς δίνουν μάζα σε όλα τα υπόλοιπα σώμα
τα, έχουμε και εμείς στο σώμα μας σωματίδια Χιγκς; Με την
έννοια αυτή έχουµε και στον οργανισµό µας τέτοια σωµατί
δια».